ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΝΑΣΚΑ ΤΟΥ ΠΕΡΟΥ
του Χρ. Ντάλα
Πριν από 50 χρόνια ο Έριχ Φον Ντένκεν, ένας αμφιλεγόμενος συγγραφέας, είχε ταράξει τον κόσμο με το βιβλίο του «Όταν ήρθαν οι θεοί» (1968), όπου θεμελίωνε τον ισχυρισμό ότι επισκέφθηκαν τη γη εξωγήινοι και άφησαν ίχνη. Από τα σπουδαιότερα τεκμήρια για τον ισχυρισμό του τα Μοάι στο Νησί του Πάσχα και οι γραμμές Νάσκα στο Περού.
Τα Μοαϊ στο Νησί του Πάσχα, οι μελαγχολικοί πέτρινοι γίγαντες που μας ατενίζουν μυστηριωδώς είναι δυνατόν να προέκυψαν από ανθρώπους;
Τι άλλο μπορεί να είναι οι γραμμές και φιγούρες Νάσκα που θυμίζουν έντονα αεροδρόμια, που φαίνονται μόνο από ψηλά και δεν εξυπηρετούν κάποιο προφανή σκοπό, παρά κοσμοδρόμιο εξωγήινων;
Από κάποια ωραία άρθρα της Σοφίας Έξαρχου στον Ταχυδρόμο θυμήθηκα κάποια ταξίδια στους μυστηριώδεις τόπους, απ’ όπου πήρε τις ιδέες του ο Ντενικεν. Για το νησί του Πάσχα έγραψα πριν μερικούς μήνες στον Ταχυδρόμο, όπου εκτός από τα Μοάϊ συνάντησα και μια παραλία ΑΡΤΑ!
Το κοσμοδρόμιο των γραμμών Νάσκα επισκέφθηκα όχι με διαστημόπλοιο, αλλά με συμβατικό τρόπο σαν μέρος ενός οργανωμένου ταξιδιού ΠΕΡΟΥ – ΒΟΛΙΒΙΑ – ΕΚΟΥΑΔΟΡ.
Το ταξιδιωτικό ενδιαφέρον για το Περού αναφέρεται κυρίως στον πολιτισμό των Ίνκας και στις γραμμές Νάσκα. Οι εντυπώσεις από τα υψίπεδα των Άνδεων, όπου άνθισε ο πολιτισμός των Ίνκας σε άλλο σημείωμα. Σε αυτό, η παραλιακή ζώνη με τον πολιτισμό των Νάσκα, γνωστό από τις περίφημες γραμμές των.
Λίγα για τις γραμμές Νάσκα
Οι γραμμές Νάσκα είναι μια σειρά αρχαίων γραμμών και γεωγλυφικών του πολιτισμού των Νάσκα στην ομώνυμη επαρχία του Περού, βόρεια της σύγχρονης πόλης Νάσκα.
Η περιοχή αυτή αποτελεί ίσως την συναρπαστικότερη αρχαιολογική τοποθεσία της Αμερικής. Σε μία έκταση 500 περίπου τετραγωνικών χιλιομέτρων, η έρημος είναι χαραγμένη από πληθώρα γραμμών που σχηματίζουν τεράστιες φιγούρες ζώων, και γεωμετρικές μορφές. Περιλαμβάνουν ευθείες γραμμές, τρίγωνα, σπείρες, ένα πουλί, έναν πίθηκο, μία αράχνη, άνθη, αφηρημένες μορφές. Οι γραμμές δημιουργήθηκαν σκάβοντας την κοκκινωπή επιφάνεια της ερήμου, έως ότου φανεί το ασπριδερό στρώμα άμμου που βρίσκεται από κάτω. Έχουν μήκος δεκάδων ή και εκατοντάδων μέτρων και είναι τόσο συμμετρικές και τέλειες σαν να είχαν κατασκευαστεί με κανόνα. Λόγω του μήκους τους είναι αδύνατον να ερμηνευθεί το σχήμα τους στο επίπεδο του εδάφους, αλλά είναι τέλεια ορατές και κατανοητές από αεροπλάνο.
Αρχαιολόγοι, εθνολόγοι και ανθρωπολόγοι έχουν μελετήσει τον αρχαίο πολιτισμό των Νάσκα και την πολυπλοκότητα του προσδιορισμού του σκοπού αυτών των γραμμών και μορφών.
Μια υπόθεση είναι ότι ο λαός Νάσκα τις δημιούργησε για να τις βλέπουν από ψηλά οι θεοί. Οι Kosok και Ράιχε πρότειναν έναν πιθανό σκοπό δημιουργίας σχετικό με την αστρονομία και την κοσμολογία: οι γραμμές είχαν ως στόχο να διατελέσουν ως είδος παρατηρητηρίου, που να δείχνει προς το μακρινό σημείο του ορίζοντα όπου ανατέλλουν ή δύουν ο ήλιος και άλλα ουράνια σώματα κατά τα ηλιοστάσια.
Άλλοι ερευνητές ανέπτυξαν διαφορετικές θεωρίες. Όλες τους έχουν περισσότερο ή λιγότερο αμφισβητηθεί και η υπόθεση των Γραμμών Νάσκα παραμένει ένα άλυτο μυστήριο.
Αθήνα – Περού
Πτήση με KLM Αθήνα – Άμστερνταμ, αλλαγή αεροπλάνου για Λίμα την πρωτεύουσα του Περού. Αναχώρηση 6,0 το πρωί, άφιξη στη Λίμα 7,0 το απόγευμα. Πηγαίνοντας δηλαδή συνέχεια δυτικά το 26ωρο ταξίδι έγινε συνέχεια σε μέρα – χαρά γι’ αυτούς που εκμεταλλεύονται τα μακρινά αεροπορικά ταξίδια για διάβασμα. Η πτήση Άμστερνταμ – Λίμα με ενδιάμεσο σταθμό το νησί Αρούμπα κοντά στις ακτές της Λατινικής Αμερικής. Η Αρούμπα, νησί περίπου σαν την Ρόδο, είναι ολλανδική αποικία και τόπος παραθερισμού, γι’ αυτό στο μισό αεροπλάνο φορούσαν τα σορτς για τις διακοπές τους.
Το Περού έχει έκταση περίπου 10πλάσια και πληθυσμό περίπου 3πλάσιο της Ελλάδας.
Η Λίμα (5,5 εκ. κάτοικοι) στην κορυφή μιας σχετικά απότομης ακτής του Ειρηνικού. Στην άκρη προς τη θάλασσα το εξαιρετικό «πάρκο της αγάπης», στο πόδι αφρισμένη θάλασσα από τα κύματα του ωκεανού. Πλήθος οι δραστηριότητες σερφινγκ και αεροπτερισμού, φυσικά ούτε λόγος για κολύμπι.
Η κεντρική «πλατεία των όπλων» συνηθισμένη για τη Λατινική Αμερική με τον καθεδρικό ναό, τα αγάλματα των ηρώων, τα κυβερνητικά κτίρια και τα μουσεία από τον απελευθερωτικό αγώνα κατά των Ισπανών το 1821, ίδια χρονολογία με τον δικό μας. Επειδή ήταν πρωτομαγιά πετύχαμε στις σχετικές εκδηλώσεις. Παρελάσεις με παραδοσιακές ινδιάνικες φορεσιές από διάφορα μέρη της χώρας, τύμπανα να κάνουν εκκωφαντικό θόρυβο, γεμάτοι οι δρόμοι, εξαιρετικό θέαμα.
Το βράδυ δείπνο στο σπίτι του υπεύθυνου του τοπικού γραφείου που οργάνωσε το ταξίδι σε μια από τις καλές συνοικίες της Λίμα. Σεκιούριτι στην είσοδο της γειτονιάς και άλλο στην είσοδο του σπιτιού. Γεύση από τρίτο κόσμο με πλούσιους μπουφέδες γύρω από την πισίνα στα σπίτια στις καλές γειτονιές και στις άλλες τα παιδιά να κοιμούνται σε κάτι τρύπες.
Στην έρημο του Περού
Την τρίτη μέρα 2 Μαΐου 2002 ξύπνημα 3,30 το πρωί και διαδρομή 400 χλμ. προς νότο δίπλα στον Ειρηνικό. Εξαιρετική μέρα, νηνεμία, εξαιρετική ακτή, απλησίαστη όμως εξαιτίας των τεράστιων ωκεάνιων κυμάτων ασυνήθιστων για τις δικές μας κλειστές θάλασσες.
Η διαδρομή σε συνεχή έρημο κάτι που παραξενεύει ιδιαίτερα. Διατρέχουμε μια στενή πεδινή λωρίδα ανάμεσα στην ακτή του ωκεανού για τους πρόποδες των Άνδεων με υψόμετρο μέχρι 6.000 μ. Θα περίμενε κάποιος μια τροπική βλάστηση με πολλά νερά από τους υδρατμούς που έρχονται από τον ωκεανό, συμβαίνει όμως το εντελώς αντίθετο. Το φαινόμενο εξηγείται με τους αληγείς και τους ανταληγείς ανέμους που επικρατούν στην περιοχή, που μας θυμίζουν κάτι από το σχολείο. Οι υδρατμοί θερμαίνονται στην επιφάνεια του εδάφους και ανεβαίνουν ψηλά, όπου όχι μόνο δεν υγροποιούνται αλλά τραβάνε και την όποια υγρασία του εδάφους. Έτσι βρέχει ελάχιστα ή καθόλου – στα νότια σύνορα του Περού με την Χιλή, όπου η έρημος Ακατάμα δεν έχει βρέξει ποτέ. Η βροχή είναι πολύ σπάνιο φαινόμενο. Ρωτήσαμε έναν νεαρό 23 χρόνων στο νότιο Περού πόσες φορές είδε βροχή στη ζωή του και μας απάντησε τρεις! Οι υδρατμοί περνούν τις Άνδεις και εκφορτίζονται στην κοιλάδα του Αμαζονίου, όπου το μέσο ύψος βροχής είναι 5.000 χστ. ενώ στη Λίμα από το άλλο μέρος των Άνδεων μόνο 26 χλστ (στη Δυτ. Ελλάδα το μέσο ύψος βροχής είναι περίπου 800 χλστ).
Στάση για φαγητό στην όαση Χουακατσίνα με λιμνούλα, φοίνικες και θέα στους γύρω αμμόλοφους. Με καραβάκι στα νησιά Μπαλέστρας από κάποιο σημείο της διαδρομής. Γεμάτα από πουλιά με μεγάλη φασαρία από τις κραυγές τους και έντονη τη μυρωδιά από τις κουτσουλιές τους.
Στις γραμμές Νάσκα
Προς το απόγευμα πλησιάζουμε τη μικρή πόλη Νάσκα, όπου το τέρμα της διαδρομής. Στα τελευταία 50 χλμ. το έδαφος επίπεδο, γυμνό, χρώματος φαιοκαφέ, όπου οι περίφημες γραμμές.
Αναφερθήκαμε και παραπάνω στις γραμμές Νάσκα και τα άλυτα μυστικά τους, όμως η επί τόπου επίσκεψη σε τσιγκλίζει να σκεφθείς ότι αν ερχόντουσαν κάποτε οι εξωγήινοι, αυτόν τον τόπο θα διάλεγαν για κοσμοδρόμιο. Σε κάποιο σημείο της διαδρομής, όπου ο δρόμος περνά δίπλα σε κάποιο από τα γεώγλυφα, στάση και μικρή εξέδρα για παρατηρητήριο. Εκεί διαπιστώνεις ότι ελάχιστα φαίνονται από το έδαφος και χρειάζεται παρατήρηση από ψηλά.
Κοντά στην πόλη μικρό αεροδρόμιο και για τους τολμηρούς δυνατότητα για επιβίβαση σε μικρό μονοκινητήριο (3 επιβάτες και ο πιλότος) για κατόπτευση της περιοχής με τις γραμμές και τα γεώγλυφα. Πολλές γραμμές και με διάταξη που πράγματι δίνουν την εικόνα αεροδρομίου. Ο πιλότος πήγαινε το αεροπλανάκι και ξεναγούσε τα διάφορα γεώγλυφα. Είδαμε τα κυριότερα και πιο ορατά, την αράχνη, τον πελεκάνο, τον πίθηκο με μια μακριά ουρά, έναν γίγαντα με κάσκα που δίνει την εντύπωση αστροναύτη με πραγματικές διαστάσεις στο έδαφος 100-200μ. Πρόκειται για ένα θαύμα που διατηρήθηκαν αυτές οι γραμμές και μορφές για περίπου 2.000 χρόνια πράγμα που οφείλεται στις ειδικές γεωλογικές και κλιματολογικές συνθήκες (εντελώς άνυδρη περίπου επίπεδη περιοχή, απουσία ανέμου). Με την κλιματική αλλαγή και το ενδεχόμενο βροχών, πολλοί φοβούνται ότι οι γραμμές θα εξαφανιστούν.
Στην επιστροφή την άλλη μέρα πέρασμα από την πόλη Ίκα για επίσκεψη στο μουσείο της Ράϊχε. Η Μαρία Ράϊχε περουβιανή γερμανικής καταγωγής, μαθηματικός – αρχαιολόγος, αφιέρωσε τη ζωή της στην έρευνα των γραμμών Νάσκα. Σε μια αρκετά μεγάλη αυλή ανάγλυφη η περιοχή με σημειωμένες τις γραμμές και τα γεώγλυφα.