ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΑ ΦΙΟΡΔ ΤΗΣ ΝΟΡΒΗΓΙΑΣ
του Χρήστου Ντάλα
Τα φιόρδ έχουν κάτι το παράξενο και εξωτικό. Στον χάρτη της Νορβηγίας φαίνονται σαν εκατοντάδες ποτάμια να εκβάλουν στον Ατλαντικό. Δεν πρόκειται όμως για ποτάμια αλλά για τη θάλασσα που εισέρχεται στην στεριά σε μήκος από λίγες δεκάδες έως πάνω από διακόσια χιλιόμετρα. Η λίμνη Πουρναρίου μοιάζει με φιόρδ και σωστά το τονίσαμε στον αγώνα να τη σώσουμε από τα φωτοβολταϊκά.
Περί το 60 είδαμε ένα ωραίο φιλμ «Οι Βίκινγκς» (Κερκ Ντάγκλας, Τόνι Κέρτις κτλ.). Από τις εντυπωσιακότερες σκηνές του έργου, όταν τα καράβια των Βίκινγκς – που ήταν οι αρχαίοι Νορβηγοί– έμπαιναν στα φιόρδ.
Καλοκαίρι, τέλος Ιουνίου, με κάτι σαραντάρια στην Ελλάδα, απόδραση για μια βδομάδα στα δροσερά φιόρδ.
Ο Δρόμος του Ατλαντικού. Διαδρομή πάνω στα νησάκια της νορβηγικής ακτής
Λίγα για την Νορβηγία
Η Νορβηγία είναι χώρα της Βόρειας Ευρώπης που καταλαμβάνει το δυτικό τμήμα της Σκανδιναβικής χερσονήσου. Έχει έκταση περίπου 324.000 τετρ. χλμ. (2,5 φορές όσο η Ελλάδα) και πληθυσμό 5,5 εκατομμύρια (περίπου ο μισός της Ελλάδας). Μολονότι βόρεια χώρα το κλίμα της είναι σχετικά ήπιο εξαιτίας του ρεύματος του Κόλπου το οποίο φθάνει στη δυτική ακτή της. Έχει περίπου 50.000 νησάκια στην ακτή της και περίπου 160.000 λίμνες στο έδαφός της.
Το πιο ονομαστό φιόρδ Γκεϊράγκερ. Περιλαμβάνεται στα κυρηχθέντα από την UNESCO ως Παγκόσμια Κληρονομιά
Μεγαλύτερες πόλεις της το Όσλο και το Μπέργκεν με 800.000 και 400.000 κατοίκους αντίστοιχα στην ευρύτερη περιοχή τους. Παραδοσιακό σπορ τα χιονοδρομικά και η Νορβηγία, μολονότι μικρή χώρα, κατατάσσεται από τις πρώτες σε διεθνείς διακρίσεις. Πρόγονοι των Νορβηγών οι ονομαστοί Βίκινγκς, οι οποίοι από το 800-1050 μ.Χ. με τα καράβια τους έκαναν πολλές κτήσεις φθάνοντας μέχρι την Γροιλανδία, στην οποία ίδρυσαν αποικία.
Λίγα για τα φιόρδ
Τα φιόρδ είναι στενοί θαλάσσιοι βραχίονες που εκτείνονται βαθιά στην ενδοχώρα και είναι αποτέλεσμα της κατάκλυσης μιας παγετώδους κοιλάδας από τη θάλασσα. Τα φιόρδ έχουν μεγάλο βάθος, το οποίο εξηγείται από την παγετώδη προέλευσή των. Οι τεράστιοι μεγάλου βάρους παγετώνες διέβρωσαν τους πυθμένες των κοιλάδων πολύ κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, η οποία εισήλθε μετά την τήξη των παγετώνων. Τα ορατά τμήματα των φιόρδ μπορεί να υψώνονται κάθετα για εκατοντάδες μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και συγχρόνως το βάθος να είναι επίσης αρκετές εκατοντάδες μέτρα. Σε ορισμένα σημεία τα μικρά υδάτινα ρεύματα πέφτουν στην επιφάνεια από την κορυφή των κάθετων τοιχωμάτων σχηματίζοντας εντυπωσιακούς καταρράκτες τους υψηλότερους στον κόσμο. Στο βάθος του φιόρδ υπάρχει πάντα ένα ποτάμι που σχηματίζει ένα δέλτα στο οποίο αναπτύσσονται τα χωριά. Τα περισσότερα φιόρδ συναντάμε στη Νορβηγία αλλά και στην Ν. Ζηλανδία, την Χιλή και την Αλάσκα.
Καταρράκτης «Τα επτά πέπλα» σε φιόρδ
Αθήνα – Νορβηγία
Αθήνα – Όσλο μέσω Βιέννης. Με λεωφορείο στο Κριστιανσάντ ανώτατο σημείο του ταξιδιού κοντά στη μέση Νορβηγία. Διαδρομή σε κοιλάδες ανάμεσα σε οροσειρές της Νορβηγίας που κατευθύνονται στον Ατλαντικό. Τοπίο σκανδιναβικό σε συνεχές δάσος δίπλα σε ποτάμια και λίμνες. Στις πλαγιές των βουνών συνέχεια μικροί και μεγάλοι χείμαρροι από το λιώσιμο των χιονιών. Αυτή την εποχή, είσοδο του καλοκαιριού είναι τα περισσότερα νερά. Πέρασμα από το Λιλεχάμερ, όπου έγιναν οι χειμερινοί ολυμπιακοί αγώνες το 1994, με αξιοθέατο τις εξέδρες που χρησιμοποιούνται και σήμερα. Το ίδιο με τις εγκαταστάσεις του Όσλο όπου έγινε η χειμερινή ολυμπιάδα το 1952.
Χείμαρρος – καταρράκτης στην πλαγιά φιόρδ
Η οδοποιία της Νορβηγίας στο πιο ορεινό και πτυχώμενο έδαφος της Ευρώπης. Οι διατομές πολύ στενές με δύο λωρίδες πλάτους 3,0 μ. και ερείσματα σχεδόν ανύπαρκτα. Πάρα πολλές όμως σήραγγες – υποθέτω από τα μεγαλύτερα σε μήκος ανά χιλιόμετρο οδικό δίκτυο – με την μεγαλύτερη που συναντήσαμε 24,5 χλμ. Πολλές γέφυρες επίσης πάνω από τα ποτάμια και τα φιόρδ με μεγάλα ανοίγματα, ωραίες γέφυρες κρεμαστές και από μπετόν.
Χείμαρρος στο βάθος φιόρδ
Ο Δρόμος του Ατλαντικού
Μετά το Κριστιανσάντ διαδρομή προς νότο ακολουθώντας τον διευρωπαϊκό δρόμο κατά μήκος της ακτής του Ατλαντικού. Επειδή το έδαφος είναι εξαιρετικά απότομο με πολύ μεγάλες χερσονήσους και βαθιά φιόρδ σε πολλά μήκη ο δρόμος συνεχίζει με φέρυ μποτ. Σε κάποιο μήκος κοντά στο Κριστανσάντ χρησιμοποιούνται τα πολλά νησάκια και βράχοι κοντά στην ακτή.
Μεγάλος καταρράκτης στο τέρμα του αλπικού τραίνου
Πατώντας πάνω στα νησιά και συνδέοντας τα με μικρές επιχωματώσεις, μικρές ή μεγαλύτερες γέφυρες, ακόμη και τούνελ, δημιουργείται μεγάλο τμήμα της παραλιακής διαδρομής ο λεγόμενος και δρόμος του Ατλαντικού.
Στα φιόρδ της Νορβηγίας
Μετά τον δρόμο του Ατλαντικού ακολουθώντας μεσογειακή διαδρομή φθάνουμε στο πιο ονομαστό φιόρδ Γκειράνγκερ που έχει ενταχθεί από την UNESCO στα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς. Εντυπωσιακή η κρουαζιέρα στο φιόρδ. Σε σχήμα s με μικρό πλάτος και ψηλές κατακόρυφες πλευρές. Σε ολόκληρο το μήκος των πλευρών καταρράκτες με νερά από τα χιόνια των εκατέρωθεν ψηλών βουνοκορφών. Οι καταρράκτες σχηματίζουν συνθέσεις, σε ένα σημείο μοιάζουν με πέπλα «τα επτά πέπλα».
Το Σογκενφιορδ το μεγαλύτερο (210 χλμ.) και βαθύτερο φιόρδ. Μικρό πλάτος, κατάφυτες πλαγιές, οικισμοί εκατέρωθεν, πέρασμα με φέρι μποτ. Διανυκτέρευση σε ξενοδοχείο στην όχθη του.
Το φιόρδ Χάρτανγκερ (180 χλμ.) είναι το δεύτερο σε μήκος φιόρδ της Νορβηγίας με την εντυπωσιακή γέφυρα Χάρτανγκερ. Στις όχθες του οικισμοί με πολλές δραστηριότητες. Διανυκτέρευση σε ξενοδοχείο στην όχθη του.
Στην περιοχή Χάρτανγκερ ο καταρράκτης Βόριγκφος 182μ., από τα οποία 160 πέφτουν κατακόρυφα.
Εντυπωσιακή η διαδρομή με τραινάκι. Αρχή της διαδρομής η μικρή πόλη Φλομ στον μύχο του φιόρδ και μετά 20 χλμ. σε ανηφορική διαδρομή τέρμα στον Σ.Σ. Μύρνταλ της κύριας Σ.Γ. Σε ολόκληρη τη διαδρομή δίπλα από χαράδρα με οργιαστική βλάστηση και χείμαρρο με πολύ νερό. Στο τέρμα της διαδρομής ένας θορυβώδης καταρράκτης, όπου κανόνισαν να βγαίνει μια κοπέλα μέσα από το νέφος σταγονιδίων, «η νεράιδα του νερού», και να ακούγεται μια ανάλογη δυνατή μουσική.
Τμήμα του Μπέργκεν από τον λόφο του τελεφερίκ
Στις μεγαλουπόλεις και τους παγετώνες της Νορβηγίας
Στο πρόγραμμα του ταξιδιού επίσκεψη σε δύο παγετώνες – ακριβέστερα άκρες παγετώνων. Η Νορβηγία έχει τον μεγαλύτερο παγετώνα της ηπειρωτικής Ευρώπης. Στον πιο γνωστό παγετώνα Μπρίκενταλ, η μεταφορά στο πόδι του παγετώνα γίνεται με ειδικά μικρά οχήματα που περνάνε από έναν καταρράκτη και καταλήγουν στην παγετωνική λίμνη ακριβώς κάτω από τον παγετώνα. Μια ιδέα για το λιώσιμο των παγετώνων εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Στη διαδρομή δείχνεται που έφθανε ο παγετώνας στις διάφορες χρονολογίες μετά το 1900. Ότι βλέπουμε σήμερα λίγα εκατοστά από τους παγετώνες εκείνης της εποχής.
Το Μπέργκεν (350.000) η δεύτερη πόλη της Νορβηγίας, από τις ωραιότερες πόλεις της Ευρώπης. Πλατείες, σιντριβάνια, πολιτιστικά αποτυπώματα, η γνωστή ψαραγορά. Ενδιαφέρουσα η παραδοσιακή συνοικία Μπρίγκελ με τα σπίτια Γερμανών μεταναστών προηγούμενων αιώνων. Εξαιρετικής ομορφιάς η εικόνα της πόλης από τον λόφο του τελεφερίκ με την πόλη να κάνει παιχνίδι με τη θάλασσα χωρίς να γίνεται αντιληπτό από που εισχωρεί ο ωκεανός.
Το Όσλο (800.000) η πρωτεύουσα στο νότο της Νορβηγίας. Ιστορικό το Δημαρχείο όπου απονέμονται τα νόμπελ ειρήνης. Το νέο μουσείο που άνοιξε πρόσφατα φιλοξενεί έκθεση πινάκων του πιο ονομαστού Νορβηγού ζωγράφου Μούνκ με το πιο γνωστό έργο του «Η κραυγή».
Από τα πιο ενδιαφέροντα του Όσλο το πάρκο Βίγκελαντ με ωραία διαρρύθμιση γεμάτη από τα φυτά της βορεινής φύσης. Ακόμη πιο εντυπωσιακά τα εκατοντάδες αγάλματα από χαλκό και γρανίτη σε ολόκληρη τη διαδρομή με θέματα από τον κύκλο ζωής του ανθρώπου.